Cơ thể phụ nữ trải qua nhiều thay đổi trong thời kỳ mang thai và sau khi sinh con. Đặc biệt, cuộc sống và áp lực tinh thần rất dễ khiến phụ nữ lâm vào trầm cảm sau sinh. Đôi khi tình trạng phát triển thành hành vi cực đoan, nếu không được điều trị tâm lý kịp thời có thể gây hại cho chính bản thân người mẹ và con của họ. Vậy việc mẹ giết con do trầm cảm sau sinh có phải chịu TNHS không?
1. Trầm cảm sau sinh là gì?
Trầm cảm sau sinh là một rối loạn tâm trạng cực đoan liên quan đến suy nghĩ và cảm xúc của phụ nữ sau sinh. Người bị trầm cảm thường có những cảm giác buồn bã, trống rỗng, mệt mỏi, lo lắng, lo sợ con mình bị hại hay bản thân mình có thể sẽ làm hại em bé. Theo thống kê, có khoảng 10 – 20% phụ nữ sau sinh bị rối loạn tâm lý và căng thẳng quá mức, trong đó có khoảng 15% chị em được xác nhận là trầm cảm trong 3 tháng đầu sau sinh. Khoảng 25% còn lại cần can thiệp y tế tâm lý sau sinh 1 năm.
Trầm cảm sau sinh có thể diễn tiến từ nhẹ đến nặng. Đôi khi tình trạng phát triển thành hành vi cực đoan, nêu không được điều trị tâm lý kịp thời có thể gây hại cho chính bản thân người mẹ và con của họ.
2. Mẹ giết con do trầm cảm sau sinh có thể không bị xử lý hình sự
Theo Điều 21 Bộ luật Hình sự thì người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Nếu người mẹ bị trầm cảm đến mức mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi theo kết luận của cơ quan có thẩm quyền thì người mẹ có thể không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
3. Mẹ giết con do trầm cảm sau sinh có thể bị truy cứu tội giết con mới đẻ
Theo Điều 124 Bộ luật Hình sự trường hợp mẹ giết con do trầm cảm sau sinh có thể bị truy cứu TNHS về tội giết con mới đẻ khi có đầy đủ các dấu hiệu sau:
- Người mẹ do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con mình.
- Nạn nhân phải là con của chính người mẹ sinh ra trong 07 ngày tuổi.
Như vậy, nếu đáp ứng đủ các dấu hiệu trên thì mẹ giết con do trầm cảm sau sinh có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giết con mới đẻ với mức hình phạt cao nhất là 03 năm tù.
4. Mẹ giết con do trầm cảm sau sinh có thể bị truy cứu tội giết người
Nếu không đáp ứng đủ một trong các dấu hiệu của tội giết con mới đẻ thì người mẹ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giết người với tình tiết định khung tăng nặng là giết người dưới 16 tuổi. Mức hình phạt cao nhất của tội giết người là tử hình.
Tuy nhiên, người mẹ có thể được áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: “Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình” theo điểm q khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự.
