Trong cuộc sống hàng ngày, có những vấn đề khẩn cấp hỏi hành động nhanh và quyết đoán, như việc tham gia bắt cướp để bảo vệ an toàn cho người khác. Tuy nhiên, điều này đặt ra câu hỏi: Vượt qua đèn đỏ trong quá trình truy tố tội phạm có bị xử phạt vi phạm giao thông thông tin hay không? Đây là thắc mắc của nhiều người dân, đặc biệt là những người sẵn sàng hành động vì công lý nhưng lo sợ vi phạm luật. Bài viết này sẽ làm rõ các quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này, nhằm cung cấp góc nhìn pháp lý chính xác cho những trường hợp đặc biệt khi người dân có thể bảo vệ trật tự xã hội.
1. Hành vi vượt đèn đỏ khi tham gia giao thông
Điểm b khoản 3 Điều 10 Luật giao thông đường bộ 2008 quy định: “Tín hiệu đèn đỏ là cấm đi”.
Như vậy, người tham gia giao thông khi không đóng thủ quy định về đèn tín hiệu, có hành vi vượt đèn đỏ sẽ vi phạm pháp luật không chấp hành lệnh đèn giao thông và bị xử phạt theo Nghị định 100/2019/ND- CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 123/2021/ND-CP).
Theo điểm e khoản 4, điểm b khoản 10 Điều 6 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP và điểm g khoản 34 Điều 2 nghị định số 123/2021/NĐ-CP: “Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (có cả xe máy) có hành vi vượt đèn đỏ, vượt đèn vàng sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng”.
2. Vượt qua lý do bắt cướp có vi phạm luật pháp hay không ?
Trường hợp vượt qua đèn đỏ để ui bắt cướp có thể được xem là hành vi vi phạm trong tình huống cấp thiết được giải thích chi tiết tại Điều 23 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017): ” Tình cấp thế thiết kế là tình thế của người vì muốn tránh gây tổn hại cho quyền, hữu ích của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà không còn cách nào khác là phải gây tổn hại nhỏ hơn tổn hại gây hại cần giảm. Hành vi gây tổn thương trong tình huống cấp thiết không phải là tội phạm”.
Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ Việt Nam, vượt đèn đỏ là hành vi vi phạm và có thể bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, trong những vấn đề đặc biệt như nghiên cứu người, ngăn chặn tội phạm hoặc bảo vệ trật tự xã hội, người thực hiện hành động có thể được miễn trách nhiệm pháp lý. Điều này có nghĩa là, nếu hành động vượt đèn đỏ xuất ra từ lý do chính đáng như bắt cướp và đảm bảo an toàn cho người khác, người vi phạm có thể được xem xét giảm nhẹ hoặc miễn trách nhiệm.
Tuy nhiên, việc đánh giá dữ liệu hành động vượt qua đèn đỏ có lý do hay không phụ thuộc vào cơ quan chức năng. Cần phải có bằng chứng rõ ràng rằng đèn đỏ là cần thiết và không còn phương pháp nào khác để ngăn chặn tội phạm.