Từ lâu, hình thức hát kẹo kéo đã trở nên phổ biến ở nhiều nơi, đặc biệt là tại các khu dân cư và quán ăn. Những người hát kẹo kéo thường biểu diễn các ca khúc nổi tiếng để thu hút sự chú ý và nhận tiền ủng hộ từ khán giả. Tuy nhiên, vấn đề bản quyền âm nhạc lại trở thành một câu hỏi đáng quan tâm: liệu những người hát kẹo kéo có phải trả tiền bản quyền cho các ca khúc mà họ biểu diễn hay không? Bài viết này sẽ phân tích các quy định pháp luật liên quan đến bản quyền âm nhạc, quyền lợi của các tác giả và trách nhiệm của những người biểu diễn công cộng, từ đó giải đáp thắc mắc về việc có cần trả tiền bản quyền hay không trong trường hợp này.
(Ảnh minh họa)
Theo Điều 33 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 các trường hợp sử dụng quyền liên quan không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao bao gồm:
“1. Tổ chức, cá nhân sử dụng quyền liên quan trong các trường hợp sau đây không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao theo thoả thuận cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng:
a) Sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp bản ghi âm, ghi hình đã được công bố nhằm mục đích thương mại để thực hiện chương trình phát sóng có tài trợ, quảng cáo hoặc thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào;
b) Sử dụng bản ghi âm, ghi hình đã được công bố trong hoạt động kinh doanh, thương mại.
2. Tổ chức, cá nhân sử dụng quyền quy định tại khoản 1 Điều này không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng và không gây phương hại đến quyền của người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng”.
Theo quy định, mọi hành vi sử dụng tác phẩm có bản quyền với mục đích thương mại đều phải tuân thủ các quy định về quyền tác giả và bản quyền. Việc bán kẹo kéo cũng được coi là một cách sử dụng âm nhạc để thu hút khách hàng mua sản phẩm và do đó có thể được xem là việc sử dụng sản phẩm âm nhạc với mục đích thương mại. Tuy nhiên, việc thực thi quy định này đối với người hát kẹo kéo trên đường phố trên thực tế chưa nghiêm ngặt như đối với các hoạt động biểu diễn tại sự kiện hoặc cơ sở thương mại.
