Trong hệ thống giao thông, tín hiệu đèn là yếu tố quan trọng đảm bảo sự an toàn và trật tự khi tham gia giao thông. Trong đó, đèn vàng thường được hiểu là tín hiệu cảnh báo để các phương tiện chuẩn bị dừng lại trước khi đèn đỏ xuất hiện. Tuy nhiên, không phải lúc nào hành vi vượt đèn vàng cũng bị xử phạt. Có những trường hợp vượt đèn vàng mà người điều khiển phương tiện có thể không bị xử phạt theo quy định của pháp luật. Vậy, các trường hợp nào được xem là hợp lý và không phải chịu chế tài xử phạt khi vượt đèn vàng?
(Ảnh minh họa)
Theo khoản 10.1 Điều 10 QCVN 41:2019/BGTVT thì đèn tín hiệu chính điều khiển giao thông được áp dụng ba loại màu tín hiệu: xanh, vàng và đỏ; chủ yếu có dạng hình tròn, lắp theo chiều thẳng đứng hoặc nằm ngang, theo đó:
- Thứ tự tín hiệu lắp theo chiều thẳng đứng: đèn đỏ ở trên, đèn vàng ở giữa và đèn xanh ở dưới.
- Thứ tự tín hiệu lắp đặt theo chiều ngang: đèn đỏ ở phía bên trái, đèn vàng ở giữa và đèn xanh ở phía bên phải theo chiều lưu thông.
- Thứ tự tín hiệu lắp đặt theo chiều ngang: đèn đỏ ở phía bên trái, đèn vàng ở giữa và đèn xanh ở phía bên phải theo chiều lưu thông
Ý nghĩa của từng loại đèn hiệu được liệt kê tại Điều 10.3 QCVN 41:2019/BGTVT như sau:
“10.3.1. Tín hiệu xanh: cho phép đi.
10.3.2.Tín hiệu vàng báo hiệu thay đổi tín hiệu của đèn xanh sang đỏ. Tín hiệu vàng bật sáng, phải dừng lại trước vạch dừng, trường hợp đã đi quá vạch dừng hoặc đã quá gần vạch dừng nếu dừng lại thấy nguy hiểm thì được đi tiếp.
Trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường hoặc các phương tiện khác theo quy định của Luật Giao thông đường bộ.
10.3.3. Tín hiệu đỏ: báo hiệu phải dừng lại trước vạch dừng. Nếu không có vạch dừng thì phải dừng trước đèn tín hiệu theo chiều đi.”
Như vậy, theo quy định, khi đèn tín hiệu chuyển sang màu vàng, người điều khiển phương tiện phải chuẩn bị dừng lại để đảm bảo an toàn giao thông. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, nếu phương tiện đã vượt qua vạch dừng hoặc quá gần vạch dừng mà việc dừng lại đột ngột có thể gây nguy hiểm cho chính mình hoặc cho các phương tiện phía sau, thì người điều khiển được phép tiếp tục di chuyển qua ngã tư mà không bị xử phạt. Điều này nhằm tránh những tình huống nguy hiểm, như va chạm hoặc phanh gấp, có thể xảy ra khi dừng xe một cách bất ngờ.
Ngoài ra, trong trường hợp đèn vàng nhấp nháy, đây là tín hiệu cảnh báo cho người tham gia giao thông rằng họ có thể đi tiếp nhưng cần giảm tốc độ, chú ý quan sát kỹ lưỡng xung quanh để đảm bảo an toàn. Người điều khiển phương tiện phải nhường đường cho người đi bộ đang qua đường hoặc các phương tiện khác đang lưu thông trên đường ưu tiên. Việc giảm tốc độ và cẩn thận quan sát trong trường hợp này là cần thiết để đảm bảo an toàn giao thông cho tất cả các bên.