Giảm thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một biện pháp nhằm giảm gánh nặng thuế cho các cá nhân có thu nhập chịu thuế. Tùy thuộc vào quy định của từng quốc gia, việc giảm thuế có thể được áp dụng dưới nhiều hình thức khác nhau. Ở Việt Nam, việc giảm thuế thu nhập cá nhân thường được thực hiện qua các biện pháp như: Tăng mức giảm trừ gia cảnh, điều chỉnh biểu thuế suất, các khoản giảm trừ khác (chi phí bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tự nguyện, chi phí giáo dục, y tế có thể được khấu trừ khi tính thu nhập chịu thuế), giảm thuế trong bối cảnh đặc biệt. Các biện pháp giảm thuế này thường nhằm kích thích tiêu dùng và hỗ trợ đời sống cho các cá nhân, đặc biệt trong các thời kỳ kinh tế khó khăn (thiên tai, dịch bệnh).
1. Thuế thu nhập cá nhân là gì ?
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) có thể được hiểu là một loại thuế trực thu đánh vào thu nhập của cá nhân. Các cá nhân có thu nhập phải nộp thuế này, bao gồm thu nhập từ tiền lương, tiền công, các khoản lợi tức, thu nhập từ kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản, chứng khoán, và các nguồn thu nhập khác theo quy định của pháp luật.
2. Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân
Theo Điều 2 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, những đối tượng sau đây sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân”
“1. Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân là cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật này phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại. Điều 3 của Luật này phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam.
2. Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:
a) Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam;
b) Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.
3. Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 2 Điều này”.
Có thể thấy, cá nhân cư trú chịu thuế trên toàn bộ thu nhập từ các nguồn phát sinh cả trong và ngoài Việt Nam, không phân biệt nơi trả thu nhập. Điều này có nghĩa là tất cả các thu nhập dù từ việc làm, kinh doanh hay đầu tư từ nước ngoài đều phải nộp thuế tại Việt Nam, sau khi trừ đi các khoản miễn thuế, giảm trừ hợp lý.
Cá nhân không cư trú chỉ chịu thuế trên phần thu nhập phát sinh tại Việt Nam. Các khoản thu nhập từ công việc, kinh doanh hoặc đầu tư phát sinh tại Việt Nam sẽ là căn cứ để tính thuế.
3. Các trường hợp được giảm thuế thu nhập cá nhân
Điều 5 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 quy định: “Đối tượng nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hoả hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng đến khả năng nộp thuế thì được xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại nhưng không vượt quá số thuế phải nộp”.
Theo đó, pháp luật Việt Nam hiện nay có liệt kê thiên tai vào một trong những nguyên nhân được giảm thuế thu nhập cá nhân. Do đó, các cá nhân chịu ảnh hưởng của bão Yagi hoàn toàn có thể được xét giảm thuế khi có quyết định hỗ trợ của cơ quan có thẩm quyền như Chính phủ hoặc Bộ Tài chính trong trường hợp thiên tai nghiêm trọng.
