Luật Đất đai 2024 được Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Khóa XV thông qua vào ngày 18/1/2024 có nhiều điểm mới, mang tính đột phá, sửa đổi và giải quyết những điều còn thiếu của Luật Đất đai 2013 . Trong đó, Luật đất đai 2024 đưa ra các quy định cụ thể về các trường hợp phải có quyền sử dụng đất.
Theo khoản 18 Điều 3 Luật đất đai 2024, Giới hạn sử dụng đất là công việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép tiếp tục sử dụng đất khi hết hạn mục đích sử dụng theo quy định của Luật này.
Trong Luật đất đai 2024, những trường hợp phải thực hiện quyền sử dụng đất được liệt kê tại Điều 172 cụ thể như sau:
1. Trừ các trường hợp quy định tại Điều 171 của Luật này, thời hạn sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất được quy định như sau:
a) Thời hạn giao đất, công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp đối với cá nhân trực sản xuất nông nghiệp sử dụng đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất trồng cây lâu năm, đất sản sản phẩm rừng sản xuất là rừng trồng trong giới hạn quy định tại Điều 176 của Luật này là 50 năm. Khi hết thời hạn sử dụng đất, thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại điểm này mà không phải làm thủ tục gia hạn;
b) Thời hạn cho thuê đất nông nghiệp đối với cá nhân không quá 50 năm. Khi hết thời hạn thuê đất, cá nhân nếu có nhu cầu thì được Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê đất nhưng không quá 50 năm;
c) Thời hạn giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư có sử dụng đất được xem xét, quyết định thời hạn hoạt động của dự án đầu tư hoặc đơn xin giao đất, thuê đất nhưng không quá 50 năm .
Đối với các dự án có thời hạn hoạt động trên 50 năm theo quy định của Luật Đầu tư thì thời hạn giao đất, cho thuê đất theo thời hạn của dự án nhưng không quá 70 năm.
Khi hết thời hạn, người sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét giới hạn sử dụng đất nhưng không quá thời hạn quy định tại tài khoản này.
Trường hợp không phải lập dự án đầu tư thì thời hạn sử dụng đất được xem xét trên cơ sở đơn xin giao đất, cho thuê đất nhưng không quá 50 năm;
d) Thời hạn cho phép xây dựng cơ sở làm việc của các tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao không quá 99 năm. Khi hết thời hạn, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao nếu có nhu cầu sử dụng đất thì Nhà nước xem xét giới hạn hoặc cho thuê đất khác; quy định thời hạn hoặc các tài khoản khác không được xác định tại tài khoản này.
Thủ tục cấp quyền sử dụng đất được thực hiện theo Điều 64 Nghị định 102/2024/ND-CP. Trường hợp không được phép sử dụng đất, người sử dụng đất có trách nhiệm xử lý tài sản gắn liền với đất để hoàn thành mặt bằng cho Nhà nước. Quá thời hạn 24 tháng kể từ thời điểm hết thời hạn sử dụng đất mà người sử dụng đất không xử lý tài sản thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất; trường hợp lý phải giải quyết, chủ sở hữu tài sản phải chịu chi phí giải quyết.