Pháp luật Việt Nam về công nhận người chuyển đổi giới tính

Pháp luật Việt Nam về công nhận người chuyển đổi giới tính

Hiện nay, tại Việt Nam, các quy định pháp luật liên quan đến người chuyển đổi giới tính vẫn còn sơ khai, chưa bảo đảm hết các vấn đề liên quan như quy trình, thủ tục chuyển đổi giới tính vẫn đang bỏ ngỏ. Tính đến thời điểm hiện tại, mới chỉ có Bộ luật Dân sự 2015 đưa ra các quy định chung về chuyển đổi giới tính. 

Bàn về vấn đề quyền của người chuyển giới - Tạp chí Xây dựng Đảng

1. Về quyền chuyển giới 

Điều 37 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền chuyển giới của cá nhân như sau: “Sử dụng chuyển giới tính được thực hiện theo nhân định luật pháp. Cá đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan” . Có thể thấy, hiện nay, Nhà nước công nhận quyền chuyển đổi giới tính đối với mỗi cá nhân thông qua cách đăng ký thay đổi hộ tịch.

Bên bờ đó, Điều 28 Bộ Luật Dân sự năm 2015 quy định về quyền thay đổi tên của những cá nhân đã “xác định lại giới tính”, chuyển đổi giới tính. Việc thay đổi điều này sẽ không làm ảnh hưởng đến các quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo tên cũ. Ngoài ra, điểm c, khoản 2, Điều 3, Luật Hộ tịch năm 2014 cũng quy định về việc ghi vào Sổ hộ tịch việc thay đổi hộ tịch của cá nhân theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi cá nhân xác định lại giới tính; tại tài khoản 1, Điều 23, Luật Căn Chân công dân năm 2014 quy định về các trường hợp đổi, cấp lại Thẻ Chân công dân trong đó các trường hợp nhất lại làm “xác định lại giới tính”.

Những quy định pháp luật nói trên có thể được xem là sự công nhận của Nhà nước đối với những người chuyển đổi giới tính.

2. Về quyền kết thúc đối với những người chuyển giới tính 

Liên quan đến vấn đề kết thúc, Nhà nước hiện tại chỉ cấm quan hệ hôn nhân giữa những người đồng tiền. Trong trường hợp cá nhân đã tiến hành chuyển đổi giới tính với can thiệp y học thì vẫn có thể kết thúc nếu đối tượng kết hôn là người khác giới tính. Cần lưu ý, việc chuyển đổi giới tính chỉ được công nhận khi cá nhân đó đã có khả năng học của y học để xác định rõ ràng về giới tính. Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi, nghĩa là họ sẽ có các quyền và nghĩa vụ theo đúng như giới tính mới, bao gồm: Quyền kết hôn với người khác giới, quyền nhận con nuôi… đảm bảo các quyền lợi cơ bản của công dân trong hôn nhân.